Hamsteren
ook van grondstoffen
Niet alleen consumenten laten zich verleiden om te hamsteren na de wereldwijde uitbraak van het coronavirus. Overal in de wereld zijn overheden bezig om nationale voedselvoorraden veilig te stellen. Dat blijft natuurlijk niet zonder gevolgen.
Kazachstan tarwebloem, China rijst
Kazachstan is een van de grootste exporteurs van tarwebloem. De overheid van Kazachstan heeft besloten tot een verbod op de export van tarwebloem, samen met wortels, suiker en aardappelen. Vietnam sluit tijdelijk geen nieuwe exportcontracten meer voor rijst. Servië is gestopt met de export van zonnebloemolie en andere producten. Daarnaast is China overgegaan tot het hamsteren van eigen rijstvoorraden. Dit land is de grootste rijstproducent en -consument. Op dit moment neemt China meer dan ooit af van haar eigen rijstproductie. En dat terwijl de overheid al enorme reserves van rijst en tarwe heeft liggen, genoeg voor een jaar consumptie in het land. Daarbij heeft China dus niet de export stopgezet, maar hamstert zij wel grote voorraden voor het eigen land.
Exporten slechts deels aan banden
Bloomberg heeft de situatie in ogenschouw genomen en geeft daarbij aan dat dit tot nu toe de enige landen zijn die dit soort maatregelen nemen, en dat het er niet naar uit ziet dat er op korte termijn meer landen bijkomen die exporten stilleggen. Dit werpt echter wel de vraag op of het coronavirus een nationalistisch gevoel ontketent dat de supply chain verder zal ontwrichten. Wereldwijd is er ruim voldoende voedsel beschikbaar. Toch leiden in tijden van de coronacrisis logistieke hordes tot moeilijkheden om producten op de juiste plek te krijgen. Consumenten over de hele wereld laden hun berghokken vol met voedingsmiddelen. Verdergaande handelsrestricties gaan volgens Bloomberg meer kwaad dan goed doen. Zeker nu de maatregelen en restricties voorkomen uit angst en niet uit daadwerkelijke aanleverproblemen of landbouwmislukkingen.
Verstoring internationaal systeem
Nu overheden nationalistische maatregelen gaan nemen, ontstaat het risico dat het internationale systeem verstoord wordt. Een internationaal systeem dat met de jaren steeds meer met elkaar verbonden is. De exportstop van Kazachstan levert voor veel bedrijven wereldwijd een probleem. Veel internationale bedrijven rekenen op tarweleveringen voor de productie van brood en broodproducten. ‘Als overheden niet samenwerken om een wereldwijde voedselvoorraad te garanderen, als zij enkel hun eigen land voorop zetten, kan er een veel ergere situatie ontstaan’, vertelt Tim Benton, research director bij Chatham House. Volgens Benton leidt hamsteren samen met protectionistische maatregelen uiteindelijk tot hogere prijzen van voedingsmiddelen. Deze situatie kan volgens Benton lang gaan voortduren. ‘Als je nu gaat hamsteren op de markt voor de oogst van volgend jaar, gaan de prijzen omhoog. En als de prijzen nu omhoog gaan, zullen beleidsmakers nog meer in paniek raken’, aldus Benton over de vicieuze cirkel die dan zal ontstaan. Tot voor kort werden dit soort nationalistische en ingrijpende maatregelen enkel genomen als een oogst mislukte door bijvoorbeeld klimaatomstandigheden.
Nu geen restricties
‘Gezien het probleem waar we nu tegenaan lopen, is dit niet het moment om dit soort maatregelen door te voeren. Het tegendeel, dit is het moment om samen te werken en samen te coördineren’, benadrukt Maximo Terero, senior econoom bij de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO). Volgens Bloomberg is de kans aanwezig dat de restricties geen stand houden. Tekenen van een terugkeer naar een normale gang van zaken kan ervoor zorgen dat landen geen verdergaande drastische maatregelen zullen nemen. En zodra consumenten weer volle schappen zien, zullen zij wellicht stoppen met hamsteren waardoor verdergaande maatregelen van landen ook niet (meer) nodig zijn. Maar enkel de tijd zal leren wat er echt gaat voorvallen.
Lees ook:
Coronacrisis leidt tot handelsbeperkende maatregelen voor dieren en dierlijke producten
En: ‘Nederland in luxepositie bij tekort groente en fruit in Europa’
